Coaching σημαίνει ανάπτυξη και αλλαγή, δύο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες σε μια εμπειρία γεμάτη διερεύνηση, επεξεργασία, μάθηση, συνειδητοποιήσεις και σχεδισμό πλάνων. Στο άρθρο αυτό παρουσιάζω αναλυτικά τι σημαίνει ανάπτυξη στο coaching κι πώς επιτυγχάνεται.
Τι σημαίνει ανάπτυξη στο coaching και πώς επιτυγχάνεται;
Ανάπτυξη σημαίνει μάθηση και αλλαγή, δύο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες καθώς η μία είναι συστατικό στοιχείο της άλλης. Η μάθηση αφορά στον αποχαιρετισμό μιας πλευράς του εαυτού που σκέφτεται και πράττει με έναν διαμορφωμένο τρόπο και την ενίσχυση μιας νέας πλευράς εξίσου αυθεντικής, που σκέφτεται και πράττει με νέο, εμπλουτισμένο, δηλαδή διαφορετικό τρόπο.
Η ανάπτυξη προκύπτει λοιπόν ως μια νέα αντίληψη για τα πράγματα και συνοδεύεται από την καλλιέργεια νέων δεξιοτήτων και συμπεριφορών που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων. Επομένως η αλλαγή είναι τόσο εσωτερική (εαυτός, σκέψεις, συναισθήματα) όσο και εξωτερική, παρατηρήσιμη (συμπεριφορά, αποτελέσματα).
Η μάθηση πρακτικά, εντός των συνεδριών, επιτυγχάνεται με τους εξής τρόπους:
- Την ενίσχυση της επίγνωσης.
- Τον αναστοχασμό και τις συνειδητοποιήσεις (reflection & insights).
- Την πρό(σ)κληση από τον coach να εξερευνηθεί το άγνωστο.
- Την υλοποίηση σχεδιασμένων δράσεων.
Την ενίσχυση της επίγνωσης.
Ο coachee κατανοεί πληρέστερα και κατακτά νοητικά α) την παρούσα κατάσταση που βιώνει και β) την επιθυμητή κατάσταση, δηλαδή τον στόχο που θέλει να επιτύχει. Αποκτά επίγνωση για όλες τις πτυχές των δύο καταστάσεων (παρούσας και επιθυμητής) και “ανακαλύπτει” νέα στοιχεία. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι κατανοεί τον τρόπο που ο ίδιος σκέφτεται και νιώθει, δηλαδή τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα που διαμορφώνουν την αντίληψη του. Έτσι, στρέφει την προσοχή στον εαυτό του, σε αυτά που μπορεί να ελέγξει και προετοιμάζεται συνειδητά για να υλοποιήσει οποιαδήποτε αλλαγή.
Τον αναστοχασμό και τις συνειδητοποιήσεις (reflection & insights).
Καθώς ενισχύεται η επίγνωση ο πελάτης αναστοχάζεται δηλαδή σκέφτεται πάνω στον τρόπο που σκέφτεται, νιώθει και διαχειρίζεται τα πράγματα. Λειτουργεί από μια πιο εποπτική σκοπιά και σκέφτεται αφαιρετικά. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια αρκετών συνεδριών συμβαίνουν τα πολύ γνωστά “aha moments”, δηλαδή οι στιγμές που αναδύονται στο νου συνειδητοποιήσεις με βάση τις οποίες μπορούν να επαναπροσδιοριστούν στόχοι και δράσεις.
Την πρό(σ)κληση από τον coach να εξερευνηθεί το άγνωστο
Αξιοποιώντας το σταθερό και ασφαλές περιβάλλον της συνεδρίας, ο έμπειρος coach προσκαλεί και πολλές φορές προκαλεί τον coachee να βαδίσει σε μέρη που δεν έχει μέχρι τώρα επισκεφθεί. Δηλαδή, να εξερευνήσει πεδία που μέχρι σήμερα απέφευγε. Το coaching ξεκινά στην πραγματικότητα, εκεί που ο πελάτης απαντά “δεν ξέρω”. Έτσι ανακαλύπτει νέα στοιχεία, καλλιεργεί νέες δεξιότητες και διευρύνει τα όριά του. Είναι γνωστή η φράση ότι για να πετύχεις κάτι που δεν έχεις πετύχει μέχρι τώρα πρέπει να κάνεις κάτι που δεν έχεις κάνει μέχρι τώρα.
Την υλοποίηση σχεδιασμένων δράσεων
Το προϊόν των συνεδριών (επιγνώσεις, συνειδητοποιήσεις, αναστοχασμοί, συμπεράσματα) μετασχηματίζεται με τη βοήθεια του coach σε πλάνα δράσεων. Δηλαδή σε καλά προετοιμασμένα “βήματα”. Ο coachee, υλοποιώντας αυτά τα βήματα, αποκτά τη βιωματική γνώση της επιδίωξης των στόχων του. Και η γνώση που αποκτάται στην πράξη είναι ανεκτίμηση. Για αυτό, στις συνεδρίες που ακολουθούν πραγματοποιείται βαθιά επεξεργασία αυτής της εμπειρίας ώστε να ενισχυθεί ξανά η επίγνωση της παρούσας και επιθυμητής κατάστασης με πραγματικά δεδομένα από το πεδίο.
Συνοψίζοντας
Αναπτύσσομαι μέσα του coaching σημαίνει λοιπόν ότι καταρχάς ενισχύω την επίγνωσή μου τόσο για τους στόχους μου όσο και για τον εαυτό μου, τη νοοτροπία που με συνοδεύει και επαναλαμβάνω. Κατανοώ καλύτερα τι κάνω, τι δεν κάνω και σχεδιάζω μια συνειδητή παρέμβαση κατά την οποία σταματώ όσα με απομακρύνουν από τον στόχο και εξασκούμαι σε συμπεριφορές που οδηγούν στην επιτυχία.