Το executive coaching και το managerial coaching συχνά αντιμετωπίζονται ως εργαλεία ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες μετρήσεις και αξιολογήσεις εστιάζουν στον θετικό αντίκτυπο που έχει στους ηγέτες ατομικά, ως πρόσωπα. Ωστόσο, η ουσιαστική ερώτηση είναι: πώς μπορεί το coaching να μετατραπεί σε απτό επιχειρησιακό και οικονομικό όφελος για τον οργανισμό;
Το executive coaching βοηθά τα στελέχη να αλλάξουν συμπεριφορά — αλλά αυτή η συμπεριφορά επηρεάζει άμεσα τη στρατηγική, τις διαδικασίες ή τα οικονομικά μεγέθη; Υπάρχει δηλαδή αντίκτυπος στην ανάπτυξη νέων προϊόντων, την κουλτούρα του οργανισμού, τις διαδικασίες ή, πόσω μάλλον, στη ρευστότητα και την κερδοφορία της επιχείρησης;
Μια τέτοια μέτρηση είναι, ομολογουμένως, ένα δύσκολο εγχείρημα, καθώς θα πρέπει να καλυφθεί η απόσταση ανάμεσα στην αλλαγή ατομικών συμπεριφορών και στα μετρήσιμα αποτελέσματα στην απόδοση της επιχείρησης.
Ο θετικός αντίκτυπος του executive coaching στα στελέχη
Σε προσωπικό / ατομικό επίπεδο, τα στελέχη που λαμβάνουν coaching εμφανίζουν αυξημένη αίσθηση αυτοαποτελεσματικότητας, ανοίγουν ευκολότερα σε νέες προσεγγίσεις και ενισχύουν την ικανότητα αναπτυξιακού σχεδιασμού. Πιο συγκεκριμένα, εμφανίζουν:
- Αυξημένη αυτογνωσία και επίγνωση του οργανωσιακού πλαισίου.
- Βελτιωμένο αυτοέλεγχο και διαχείριση συναισθημάτων.
- Ανάπτυξη νέων συμπεριφορών και αυξημένη απόδοση.
- Σιγουριά στη λήψη αποφάσεων, ιδίως σε κρίσιμες στιγμές.
- Καλύτερη διαχείριση στρες και ισορροπία στους ρόλους ζωής.
Το executive coaching, όταν σχεδιάζεται σωστά, αποτελεί μακροπρόθεσμη επένδυση στην καθημερινή ηγεσία, με θετικά και διαρκή αποτελέσματα για το άτομο και τον οργανισμό.
Executive Coaching και ROI: τι δει΄χνουν μελέτες
Η συζήτηση για την οικονομική απόδοση του executive coaching έχει ενισχυθεί μέσα από εμβληματικές μελέτες:
- Στη μελέτη Manchester Review, προγράμματα coaching σε στελέχη από εταιρείες της Fortune 1000 κατέγραψαν μέσο ROI 570%, με οικονομικά οφέλη από $100.000 έως $1.000.000 ανά στέλεχος. Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στη λήψη αποφάσεων, τη διοίκηση ομάδων και τη διαπροσωπική επικοινωνία.
- Σε μελέτη της MetrixGlobal σε εταιρεία της λίστας Fortune 500, το coaching παρουσίασε ROI 788%, λαμβάνοντας υπόψη παραγωγικότητα, δέσμευση και παραμονή στελεχών. Ακόμη και χωρίς το retention, το ROI παρέμεινε στο 529%.
Τα ευρήματα ενισχύουν τη θέση ότι, όταν το coaching εφαρμόζεται με σαφή στόχο και σχεδιασμό, δεν αποτελεί απλώς εργαλείο ανάπτυξης, αλλά τεκμηριωμένη επένδυση με άμεση επιχειρησιακή απόδοση.
Εκπαίδευση στο Managerial Coaching & οφέλη στον Οργανισμό
Το managerial coaching είναι στυλ ηγεσίας κατά το οποίο οι ίδιοι οι προϊστάμενοι και οι managers αξιοποιούν δεξιότητες coaching στην καθημερινή διαχείριση των ομάδων τους. Ενισχύει την εσωτερική δυναμική των ομάδων και ενδυναμώνει την αποτελεσματικότητα σε οργανωσιακό επίπεδο.
Σε αντίθεση με το executive coaching που αφορά κυρίως ανώτατα στελέχη, το managerial coaching εφαρμόζεται καθημερινά από τους ίδιους τους managers ως στυλ διοίκησης. Όταν καλλιεργείται σωστά και συστηματικά, επιφέρει συγκεκριμένα και μετρήσιμα οικονομικά οφέλη:
- Αύξηση 25% στην παραγωγικότητα, μείωση 20% στο κόστος λειτουργίας
Οι ροές εργασίας γίνονται αποδοτικότερες και οι στόχοι πιο καθαροί. - Μείωση αποχωρήσεων, εξοικονόμηση έως και 150% ανά θέση
Το managerial coaching αυξάνει την ικανοποίηση και κρατά τους ανθρώπους μέσα — και παραγωγικούς. - Καλύτερες ομάδες, περισσότερα έσοδα
Coaching managers χτίζουν δέσμευση, συνεργασία και δυναμική σε ομάδες-κλειδιά για τα αποτελέσματα. - Εσωτερική ανάπτυξη ηγεσίας, λιγότερες εξωτερικές προσλήψεις
Με το σωστό coaching, οι επόμενοι leaders δεν προσλαμβάνονται· αναδεικνύονται από μέσα.
Η αποτελεσματικότητα του managerial coaching ως συμπεριφορά επιβεβαιώνεται σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, Δύσης και Ανατολής.
Συνοψίζοντας: τα οικονομικά οφέλη του coaching στις επιχειρήσεις
Οι μελέτες των τελευταίων δύο δεκαετιών συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι το coaching και το managerial coaching — όταν εφαρμόζονται με στόχο την απόδοση και όχι απλώς την προσωπική ανάπτυξη — παράγουν μετρήσιμα οικονομικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα:
1. Return on Investment (ROI)
- Σε τηλεπικοινωνιακή εταιρεία Fortune 500, το ROI του coaching υπολογίστηκε στο 788%. Ακόμη και χωρίς τα οφέλη από την παραμονή στελεχών (retention), το ROI παρέμεινε στο 529%.
- Σε στελέχη από εταιρείες Fortune 1000, το coaching απέφερε μέσο ROI570%, με οικονομικά οφέλη που κυμαίνονταν από $100.000 έως και $1.000.000 ανά στέλεχος.
2. Χρηματοοικονομική απόδοση και παραγωγικότητα
- Το managerial coaching συνδέθηκε με βελτίωση της χρηματοοικονομικής απόδοσης των εταιρειών, μέσω αυξημένης παραγωγικότητας, καλύτερης εσωτερικής διαχείρισης και εξοικονόμησης κόστους από βελτιωμένες διαδικασίες.
- Επισημαίνεται η επίδραση στη βελτιστοποίηση εσωτερικών πόρων (ανθρώπινων και υλικών), αλλά και στην πιο αποδοτική αξιοποίηση ηγετικού δυναμικού.
3. Μείωση κόστους αντικατάστασης στελεχών
- Coaching που οδηγεί σε υψηλότερη εργασιακή ικανοποίηση και καθαρότητα ρόλου μειώνει τον δείκτη αποχώρησης (turnover), περιορίζοντας το κόστος πρόσληψης, εκπαίδευσης και ενσωμάτωσης νέων στελεχών, που για ανώτερες θέσεις μπορεί να ξεπερνά το 150% του ετήσιου μισθού.
Πώς πρέπει να αξιοποιηθεί το executive coaching;
Για να υπάρξει ουσιαστικός επιχειρησιακός αντίκτυπος, απαιτούνται:
- Επιλογή στελεχών με κρίσιμο ρόλο
Να επιλεχθούν στελέχη που έχουν προσωπική ευθύνη για κρίσιμες αποφάσεις και ενέργειες, δηλαδή ανώτατα ηγετικά στελέχη. - Σωστός σχεδιασμός
Να υπάρξει σχεδιασμός που προβλέπει τη συσχέτιση ατομικών συμπεριφορών με μετρήσιμα αποτελέσματα για την επιχείρηση. - Συνέργεια με άλλες παρεμβάσεις
Το ατομικό coaching να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο πλάνο παράλληλων παρεμβάσεων όπως η εκπαίδευση διευθυντών και ηγετών στο managerial coaching. - Κεντρική απόφαση
Να υπάρξει κεντρική απόφαση (top-down approach) για τις αλλαγές και την αξιοποίηση του coaching σε μια σαφή κατεύθυνση.
Έξι πρακτικές που υπονομεύουν τον οργανωσιακό αντίκτυπο του coaching
Το coaching μπορεί να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο σε ανθρώπους και οργανισμούς — αλλά όχι σε κάθε περίπτωση, και όχι με κάθε τρόπο. Ορισμένες πρακτικές και παρανοήσεις περιορίζουν τη δυναμική του ή την καθιστούν άνευρη. Ακολουθούν έξι συχνά λάθη που υπονομεύουν την επίδρασή του σε οργανωσιακό επίπεδο.
- Η αντιμετώπιση του coaching ως ατομικό προνόμιο
Όταν περιορίζεται σε μια προσωποκεντρική παροχή χωρίς οργανωσιακή στόχευση, το coaching δεν βελτιώνει τους αριθμούς. - Η αποσύνδεσή του από τα συστήματα διοίκησης και ανάπτυξης
Coaching που δεν συνομιλεί με διαδικασίες αξιολόγησης, στοχοθέτησης και διαχείρισης ταλέντου καταλήγει περιφερειακό και αφήνει περιορισμένο αποτύπωμα. - Η απουσία σαφούς στόχευσης
Όταν δεν έχει αποσαφηνιστεί ποιοι άνθρωποι καλούνται να εμπλακούν και για ποιον σκοπό, χάνεται η ευκαιρία για στοχευμένη και ουσιαστική επένδυση. - Η ασάφεια ως προς τις επιθυμητές αλλαγές
Χωρίς καθορισμό των συμπεριφορών ή δεξιοτήτων που θέλουμε να ενισχυθούν, το coachingπαραμένει αόριστο και δύσκολα μετρήσιμο. - Η απουσία αποτίμησης
Αν δεν παρακολουθείται το τι άλλαξε — σε στάσεις, ηγεσία, επίδραση — το coaching αδυνατεί να ενσωματωθεί στη στρατηγική ανάπτυξης και απόδοσης του οργανισμού. - Η αντιμετώπισή του ως μαγική λύση
Όταν θεωρείται πανάκεια για κάθε πρόβλημα, παραγνωρίζεται η ανάγκη για ενδελεχή αξιολόγηση πριν από κάθε παρέμβαση. Το coaching δεν είναι πάντα η κατάλληλη επιλογή — και αυτό χρειάζεται να διαπιστώνεται από ειδικούς.
Επίλογος
Το coaching δεν είναι πλέον απλώς εργαλείο ανάπτυξης — είναι επιλογή στρατηγική. Για να έχει ουσιαστικό οργανωσιακό αντίκτυπο, χρειάζεται στόχευση, ένταξη και αξιολόγηση. Η επένδυση σε coaching χωρίς σχέδιο είναι σπατάλη. Αντίθετα, η επένδυση με πρόθεση μπορεί να μεταμορφώσει τον τρόπο που οργανισμοί σκέφτονται, ηγούνται και εξελίσσονται. Η πρόκληση δεν είναι να αποδείξουμε ότι “δουλεύει” — αλλά να το κάνουμε να λειτουργήσει εκεί που μετράει.
Αναφερόμενη βιβλιογραφία
Athanasopoulou, A., & Dopson, S. (2018). A systematic review of executive coaching outcomes: Is it the journey or the destination that matters the most? The Leadership Quarterly, 29(1), 70–88. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2017.11.004 .
Finn, F. A., Mason, C. M., & Bradley, L. M. (2007). Doing well with executive coaching: Psychological and behavioral impacts. Journal of Management & Organization, 13(1), 35–48. https://doi.org/10.5172/jmo.2007.13.1.35
Kim, S., Egan, T. M., & Moon, M. J. (2014). Managerial coaching efficacy, work-related attitudes, and performance in public organizations: A comparative international study. Review of Public Personnel Administration, 34(3), 237–262. https://doi.org/10.1177/0734371X13491120
Levenson, A. (2009). Measuring and maximizing the business impact of executive coaching. CEO Publication G07-22 (532). Center for Effective Organizations, Marshall School of Business, University of Southern California
McGovern, J., Lindemann, M., Vergara, M., Murphy, S., Barker, L., & Warrenfeltz, R. (2001). Maximizing the impact of executive coaching: Behavioral change, organizational outcomes, and return on investment. The Manchester Review, 6(1), 1–9.
MetrixGlobal, LLC. (2001). Executive briefing: Case study on the return on investment of executive coaching. Retrieved from https://www.evecoachingconsulting.com/insights/roi-of-executive-coaching
Zuñiga-Collazos, A., Castillo-Palacio, M., Montaña-Narváez, E., & Castillo-Arévalo, G. (2019). Influence of managerial coaching on organisational performance. Coaching: An International Journal of Theory, Research and Practice, 13(1), 30–44. https://doi.org/10.1080/17521882.2019.1619795